اثر نوسانات اقلیمی و برداشت آب بر تغییرات تراز آب زیرزمینی دشت دامنه

Authors

عباسعلی آروین

عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور امیر حسین حلبیان

عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور محسن بهارلو

کارشناسی ارشد اقلیم شناسی

abstract

دشت دامنه واقع در منطقه فریدن اصفهان از جمله مناطقی است که کشاورزی مکانیزه آن کاملاً وابسته به آب های زیر زمینی آبخوان دامنه است. خشکسالی ­ های اخیر و پایین رفتن سطح ایستابی، کشاورزی این منطقه را با خطر شدید روبه رو کرده است.در این پژوهش از داده­ های اقلیمی هفت ایستگاه هواشناسی حوضه آبریز دامنه و داده­ های مربوط به تراز آب زیر زمینی در دوره آماری مشترک 20 ساله (90-1370) برای مطالعه اثر عناصر اقلیمی بر تغییرات تراز دشت استفاده شد. متوسط بارش ماهیانه حوضه با استفاده از داده های 1430 یاخته سطح حوضه در 240 نقشه (20سال×12ماه) محاسبه گردید. همچنین متوسط تراز 240 ماهه و افت سطح ایستابی آبخوان از طریق روش وزنی تیسن در محیط نرم افزار gis محاسبه شد. نتایج نشان داد در حال حاضر میزان تخلیه 6/1 برابر تغذیه است. برای حفظ ترازنامه دشت، باید میزان برداشت در سطح 143 میلیون متر مکعب حفظ گردد. بررسی نقشه های هم افت آب زیرزمینی نشان داد در برخی مناطق، تا 44 متر سطح تراز آب زیرزمینی افت داشته است. بر اساس نقشه های جهت حرکت آب زیرزمینی، افزایش برداشت توسط چاه­ های مرکز دشت موجب خشک شدن چاه­ های حاشیه ای دشت می شود. همبستگی بین سطح ایستابی با بارش مثبت و در سطح اطمینان 99 درصد تأیید می­شود. به طوری که بر اساس آزمون من کندال، با کاهش بارش از سال آبی 71-70 و ادامه روند آن تا 81-80، سطح ایستابی نیز با یک سال تأخیر کاهش، شدیدی را تجربه کرده است؛ ولی علی رغم افزایش برداشت از سال 85-84 و 86-85 ، با افزایش روند بارش تا 81-80 تا 86-85، روند تراز نیز در همین دوره مثبت بوده است. لذا باید روند بهره برداری بگونه ای تنظیم گردد که مقدار تغذیه از طریق بارش بتواند جواب گوی مقدار تخلیه باشد. همچنین ارتباط تراز آب با درجه حرارت، تبخیر و مقدار برداشت، منفی و در سطح 01/0 درصد معنادار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر نوسانات اقلیمی ‌و برداشت آب بر تغییرات ‌تراز آب زیرزمینی دشت دامنه

     دشت دامنه واقع در منطقة فریدن اصفهان از جمله مناطقی است که کشاورزی مکانیزة آن کاملاً وابسته به آب‌‌های زیر زمینی آبخوان دامنه است. خشکسالی‌­‌های اخیر و پایین رفتن سطح ایستابی، کشاورزی این منطقه را با خطر شدید روبه‌رو کرده است.در این پژوهش از داده­‌های اقلیمی هفت ایستگاه هواشناسی حوضة آبریز دامنه و داده­‌های مربوط به ‌تراز آب زیر زمینی در دورة آماری مشترک 20 ساله (90-1370) برای مطالعة اثر عن...

full text

بررسی اثر نوسانات اقلیمی بر سفره‌های آب زیرزمینی چندلایه (مطالعۀ موردی: دشت گرگان)

در بسیاری از مناطق خشک و نیمه‌خشک، تأمین آب موردنیاز بخش‌های مختلف، تنها از طریق منابع آب ‌زیرزمینی امکان‌پذیر است. هدف مقالۀ حاضر، بررسی اثر نوسانات اقلیمی بر سفره‌های آزاد و تحت‌فشار هم‌مکان در یک سامانۀ آب‌ زیرزمینی چندلایه است. برای این منظور، آبخوان دشت گرگان با استفاده از شاخص‌های خشک‌سالی هواشناسی و هیدرولوژی DI، PNI، SPI و GRI و روش تحلیل هم‌بستگی بررسی شد. در این بررسی از آمار 19 ایستگ...

full text

بررسی نوسانات سطح تراز آب زیرزمینی دشت تویسرکان در دو مقیاس نقطه‌ای و منطقه‌ای

این پژوهش برای بررسی نوسانات آب زیرزمینی 16 ایستگاه پیزومتری در مقیاس سالانه و فصلی در دشت تویسرکان، در طی دوره­ی آماری 1391-1372 انجام گردیده است. بدین منظور جهت تعیین روند نقطه‌ای از روش‌های من‌کندال اصلاح شده و تخمینگر سن و برای تعیین روند منطقه‌ای از روش مرکب بوت استرپ و متوسط منطقه‌ای من کندال اصلاح شده استفاده گردید. از آنجایی که روش من کندال به همبستگی جزئی داده‌ها حساس می‌باشد برای تعیی...

full text

بررسی تاثیرعوامل انسانی و اقلیمی بر تغییرات تراز و کیفیت آب زیرزمینی در مناطق نیمه خشک

مدیریت منابع آب زیرزمینی، نیازمند شناخت عملکرد آن و پیش بینی تاثیر عوامل مختلف اقلیمی و انسانی می باشد. در این تحقیق، به منظور شناخت و شبیه سازی ویژگی های آبخوان دشت مهاباد از مدل GMS10.05 استفاده شد. پس از واسنجی و صحت سنجی مدل، عوامل تاثیرگذار بر تراز آب زیرزمینی مورد بررسی قرار گرفت و به این منظور مدل با حذف کلیه عوامل انسانی تاثیرگذار اجرا شد که در این شرایط مدل، تراز آب زیرزمینی را به طور ...

full text

اثر تغییرات سطح آب زیرزمینی بر فرونشست دشت سمنان

دشت سمنان واقع در حاشیه شمالی کویر مرکزی ایران، دارای اقلیمی خشک تا نیمه‌خشک است. در دهه‌های اخیر رشد سریع جمعیت و نواحی صنعتی در این دشت و به دنبال آن افزایش نیاز آبی موجب شده تا استحصال بی‌رویه از منابع آب‌ زیرزمینی بالا رود و در نتیجه ژرفای دست‎یابی به سطح آب شدت یابد. همین امر دشت سمنان را در زمره مناطق بحرانی کشور از نظر کمبود منابع آب و پیامدهای پس از آن قرار داده است. در این پژوهش جهت بر...

full text

مقایسه مدل‌های هوشمند در پیش‌بینی نوسانات تراز سطح آب دریاچه زریوار با درنظرگیری تراز آب زیرزمینی

همواره پیش‌بینی سطح آب دریاچه‌ها در سطح دنیا از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین فرایندهای هیدرولوژیکی است که برآورد آن می‌تواند در راستای جلوگیری از بروز وضعیت نامطلوب و مدیریت صحیح این اکوسیستم ارزشمند بکار گرفته شود. از اینرو در این پژوهش از چهار تکنیک محاسبات نرم موجک-شبکه عصبی مصنوعی (WANN)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN)، مدل استنتاج عصبی-فازی تطبیقی (ANFIS) و برنامه‌ریزی بیان ژن (GEP) در محاسبه مقادیر پیش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مخاطرات محیط طبیعی

جلد ۵، شماره ۷، صفحات ۴۷-۶۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023